
❝ เนื่องจาก น้ำ เป็นสิ่งที่จำเป็นสำหรับการดำรงชีวิต โดยเฉพาะระบบประปาย่อมเป็นสิ่งที่สำคัญเช่นกัน การจัดระบบน้ำด้วยการวางท่อประปาจึงมีความสำคัญ เพราะจะช่วยทำให้การส่งน้ำไปยังพื้นที่ต่าง ๆ เป็นไปอย่างราบรื่น และช่วยลดปัญหาในการซ่อมแซมในอนาคตนั่นเอง ซึ่งทุกคนคงจะคุ้นเคยกับท่อประปาสีฟ้าที่เราเห็นตามบ้านเรือนกัน ซึ่งรู้ไหมว่า “ท่อประปา” ที่มีอยู่ท้องตลาดทั่วไปนั้นมีมากกว่าสีฟ้า และนอกจากสีฟ้าแล้ว ยังมีสีอะไรบ้าง แล้วแต่ละสีมีคุณสมบัติแตกต่างกันอย่างไร ❞
วันนี้ KACHA จะพาไปรู้จักท่อประปาให้มากขึ้นกัน . . .
ท่อประปาคืออะไร?
ท่อประปา เป็นท่อที่ทำหน้าที่ส่งน้ำ หรือลำเลียงน้ำจากแหล่งกำเนิด ขึ้นมาจ่ายตามพื้นที่ต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นบ้าน, อาคาร, สำนักงาน ซึ่งโดยปกติแล้วท่อน้ำที่ใช้ภายในบ้านนั้นจะมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางตั้งแต่ 3/4 – 1 นิ้ว โดยมีอยู่มากมายหลายประเภทตามลักษณะการใช้งานนั่นเอง
ประเภทของท่อประปา
ท่อประปามีหลากสีหลายแบบ แบ่งได้ 5 ประเภท ดังนี้
1. ท่อ PVC
(PVC ย่อมาจาก Poly Vinyl Chloride) แบ่งแยกการใช้งานตามสีต่าง ๆ ดังนี้

► ท่อสีเหลือง เป็นท่อสำหรับร้อยสายไฟฟ้า และสายโทรศัพท์ เพราะสามารถทนต่อความร้อนได้อย่างดี
► ท่อสีฟ้า เป็นท่อที่ใช้กับระบบน้ำ เช่น น้ำดี น้ำเสีย และการระบาย สามารถทนแรงดันน้ำได้มากน้อยตามประเภทการใช้งาน (มีหลายเกรด)
► ท่อสีเทา เป็นท่อที่ใช้สำหรับการเกษตร หรือน้ำทิ้ง มีราคาค่อนข้างถูก ไม่ค่อยแข็งแรง ควรจะเดินลอยไม่ควรฝังดิน
จุดแข็งของท่อ PVC | จุดอ่อนของท่อ PVC |
---|---|
นิยมนำมาใช้ในการงานระบบประปาคือน้ำหนักที่เบาและราคาค่อนข้างถูก สามารถดัดรูปแบบได้ตามแนวที่ต้องการ นอกจากนั้น เนื่องจากท่อ PVC ทำมาจากพลาสติกโพลีเมอร์จึงทำให้เมื่อใช้เป็นเวลานานจะไม่เกิดสนิมเกาะอันทำให้น้ำไม่สะอาดได้ | มีความเปราะบางที่ไม่สามารถทนต่อแรงกระทบกระทั่งแรง ๆ ได้ ไม่ว่าจะเป็นแรงดันน้ำ อุณหภูมิของอากาศ ตลอดจนการถูกกระแทกด้วยของแข็งต่าง ๆ ทำให้พบว่าบ่อยครั้งที่มีเหตุท่อ PVC แตกหรือรั่วบ่อย ๆ |
ท่อ PVC เป็นประเภทท่อประปาที่นิยมใช้ส่วนใหญ่ในประเทศไทย ท่อ PVC มีหลายขนาดให้เลือกใช้ ตั้งแต่ 3 – 6 เมตร
2. ท่อประปาเหล็กอาบสังกะสี
ทำจากเหล็กกล้า ผ่านการอาบ สังกะสี สามารถทำเกลียวได้ง่าย ท่อเหล็กอาบสังกะสี ปลายท่อทำเกลียวมาให้พร้อม มีแบบหนาปานกลาง ที่ท่อจะคาดสีน้ำเงิน และอย่างหนาที่ท่อคาดสีแดง

ท่อประปาเหล็กอาบสังกะสีหรือที่เราเรียกกันว่าท่อประปากัลวาไนซ์ (Galvanized Pipe) หรือบางครั้งเรียกว่า แป๊บ ซึ่งแบ่งตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์ : มอก.277-2532 มีชั้นความหนา 4 ประเภท คือ
ประเภทที่ 1 : คาดเหลือง (ผนังท่อบาง, BS-S) มีขนาดตั้งแต่ 15 – 100 มม. (0.5 – 4 นิ้ว) ความหนามีขนาดตั้งแต่ 2.0-3.6 มม. (ขึ้นอยู่กับขนาดท่อ) |
ประเภทที่ 2 : คาดน้ำเงิน (ผนังท่อปานกลาง, BS-M) มีขนาดตั้งแต่ 15 – 150 มม. (0.5 – 6 นิ้ว) ความหนามีขนาดตั้งแต่ 2.6-5.0 มม. (ขึ้นอยู่กับขนาดท่อ) |
ประเภทที่ 3 : คาดแดง (ผนังท่อหนา, BS-H) มีขนาดตั้งแต่ 15 – 150 มม. (0.5 – 6 นิ้ว) ความหนามีขนาดตั้งแต่ 3.2-5.4 มม. (ขึ้นอยู่กับขนาดท่อ) |
ประเภทที่ 4 : คาดเขียว (ผนังท่อหนาพิเศษ) มีขนาดตั้งแต่ 65 – 200 มม. (2.5 – 8 นิ้ว) ความหนามีขนาดตั้งแต่ 5.2-8.2 มม. (ขึ้นอยู่กับขนาดท่อ) |
หมายเหตุ การวัดขนาดท่อจะวัดที่เส้นผ่ายศูนย์กลางด้านใน และความยาวของท่อทั้ง 4 ประเภท จะมีความยาวที่ 6 เมตรต่อเส้น
ท่อประปาประเภทนี้ โดดเด่นในด้านความทนทานต่อสนิม มีความแข็งแรงสูง รองรับการกระแทกและน้ำหนักมากได้ดี ไม่หักงอง่าย และยังสามารถทนทานต่อความดันและความร้อนสูงได้เป็นอย่างดี ท่อส่งน้ำเหล็กอาบสังกะสีจึงนิยมใช้ควบคู่กับเครื่องทำน้ำร้อนและอุปกรณ์ทำความร้อนประเภทอื่น ๆ
อย่างไรก็ตาม ท่อประปาประเภทนี้เนื่องจากทำจากเหล็กและมักฝังอยู่ในดิน ทำให้ยากต่อการตรวจสอบและซ่อมแซม รวมทั้งยังอาจเกิดสนิมขึ้นมาได้หากมีการใช้งานเป็นระยะเวลานานหลายสิบปี
3. ท่อไซเลอร์
ภายนอกเป็นท่อเหล็ก GSP ภายในเป็นท่อ PE มีความแข็งแรง รับน้ำหนักได้ดี, ทนทานต่อแรง กระแทกได้, ไม่หักงอ, ทนต่อความดันได้มากกว่า 20 บาร์ และอุณหภูมิสูงถึง 90 องศาเซลเซียส, ไม่เป็นสนิม เหมาะสำหรับใช้ติดตั้งในโรงแรม อาคารขนาดใหญ่ สถานที่ ๆ ที่ต้องการความทนทานสูง หรือสถานที่ที่ยากต่อการซ่อมแซม ท่อชนิดนี้มีราคาสูงเมื่อเทียบกับท่อชนิดอื่น
4. ท่อพีพีอาร์
เกิดจากการ Random Copolymer Polypropylene ซึ่งเป็นเม็ดพลาสติกคุณภาพสูง (Thermoplastic) ใช้วิธีเชื่อมต่อระหว่างท่อกับข้อต่อด้วยวิธีการหลอมให้ความร้อน จึงทำให้ท่อและข้อต่อสามารถเชื่อมผสานกันเป็นเนื้อเดียวกัน มั่นใจได้ว่าจะไม่เกิดปัญหาการรั่วซึมที่บริเวณจุดต่อเชื่อมระหว่างท่อและข้อต่อ สารมารถใช้ได้ทั้งท่อน้ำร้อนและน้ำเย็น แข็งแรง ทนแรงดันได้สูงถึง 20 บาร์ อายุการใช้งาน ยาวนานกว่า 50 ปี ไม่เป็นสนิม สะอาด สามารถใช้เป็นท่อน้ำดื่มได้ เหมาะสำหรับใช้ติดตั้งในบ้านพักอาศัย, คอนโด, ตึกแถว, อาคารขนาดเล็กและขนาดใหญ่

5. ท่อ PE (Poly Ethylene)
ท่อโพลีเอทิลีน (HDPE) เป็นท่อพลาสติกอีกหนึ่งชนิด ซึ่งมีทั้งที่นำไปใช้เป็นท่อน้ำ และท่อร้อยสายไฟ มีความยืดหยุ่นสูงแต่ไม่สามารถนำมาใช้งานระบบน้ำร้อนได้ เหมาะสำหรับงานระบบประปาที่ฝั่งอยู่ใต้ดิน เพราะหากมีการทรุดตัวของดินไปกดทับท่อจะไม่ทำให้ท่อแตก แต่ท่อชนิดนี้มีข้อจำกัด หากนำมาใช้กับงานที่มีการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของบรรยากาศภายนอกมาก ด้วยคุณสมบัติของเม็ดพลาสติกเองจะทำให้มีการยืดตัวสูง และเกิดท่อย้วยในที่สุด
มาตรฐานของท่อประปา มีอะไรบ้าง?

ปัจจุบัน มีท่อประปาที่ถูกนำไปใช้งานอยู่มากมาย โดย 5 ประเภทข้างต้นก็ได้รับความนิยมจากคนไทยจำนวนมาก แต่การเลือกท่อประปาที่มีคุณภาพและมาตรฐานที่ดีนั้น ท่อประปา โดยเฉพาะท่อ PVC จะต้องถูกผลิตขึ้นด้วยกระบวนการผลิตที่ได้มาตรฐาน ผ่านการรับรองจากมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) และมี มอก. กำกับทุกท่อเพื่อประกันคุณภาพว่าท่อที่จะนำมาใช้งานวางระบบประปานั้นมีคุณภาพและความปลอดภัย โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อจะต้องนำมาใช้สำหรับการดื่มและอาบ เรื่องความสะอาดไร้มลพิษปนเปื้อนจึงเป็นสิ่งที่ต้องให้ความสำคัญเป็นอย่างมากในการเลือกท่อประปาคุณภาพดี ไว้ใจได้ และมีระยะเวลาการใช้งานยาวนาน
การเลือกท่อประปาให้เหมาะสมกับการใช้งาน ควรเลือกท่อประปาประเภทที่มีความทนทานต่ออุณหภูมิ สภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลง ตลอดจนไม่เป็นสนิมเมื่อใช้เป็นเวลานาน รวมทั้งสามารถซ่อมแซมได้ง่ายในกรณีที่มีปัญหา หวังว่าบทความนี้คงทำให้หลายคนกล้าตัดสินใจเลือกท่อประปาที่เหมาะสมต่อการวางระบบน้ำและงบประมาณได้ดียิ่งขึ้นไม่มากก็น้อย ????
เพื่อไม่ให้พลาดข่าวสารสำคัญ และโปรโมชั่นพิเศษมากมาย สามารถติดตามเราผ่านช่องทางต่างๆได้หลากหลายช่องทางตามด้านล่างนี้เลย
บทความที่เกี่ยวข้อง
พลาสติก PE คืออะไร? รู้จักประเภท คุณสมบัติ และการใช้งานที่ควรรู้
25 กรกฎาคม 2025
พลาสติก PP คืออะไร? รวมคุณสมบัติและการใช้งาน
14 กรกฎาคม 2025
มือใหม่ต้องรู้! หัวไขควงแบบต่างๆ มีอะไรบ้าง ใช้ต่างกันยังไง
30 มิถุนายน 2025
ไขข้อสงสัย! น็อตคืออะไร น็อตมีกี่ประเภท
30 มิถุนายน 2025
10 อุปกรณ์ป้องกันน้ำท่วม ที่ควรมีไว้ติดบ้านก่อนน้ำจะมา
9 มิถุนายน 2025
แม่แรงไฮดรอลิค คืออะไร มีแบบไหนบ้าง?
9 มิถุนายน 2025
บทความที่น่าสนใจ
พลาสติก PE คืออะไร? รู้จักประเภท คุณสมบัติ และการใช้งานที่ควรรู้
25 กรกฎาคม 2025
พลาสติก PP คืออะไร? รวมคุณสมบัติและการใช้งาน
14 กรกฎาคม 2025
มือใหม่ต้องรู้! หัวไขควงแบบต่างๆ มีอะไรบ้าง ใช้ต่างกันยังไง
30 มิถุนายน 2025
ไขข้อสงสัย! น็อตคืออะไร น็อตมีกี่ประเภท
30 มิถุนายน 2025
10 อุปกรณ์ป้องกันน้ำท่วม ที่ควรมีไว้ติดบ้านก่อนน้ำจะมา
9 มิถุนายน 2025
แม่แรงไฮดรอลิค คืออะไร มีแบบไหนบ้าง?
9 มิถุนายน 2025