
รู้จักกับ โครงถัก คืออะไร? เลือกแบบไหน ให้เหมาะสมกับงาน
โครงถัก คืออะไร?
โครงถัก หรือทรัส (Truss) คือ โครงสร้างทางวิศวกรรมที่นิยมใช้ เพื่อรับภาระ (Load) ต่าง ๆ ในโครงสร้างของหลังคา ป้ายโฆษณา รวมไปถึงสะพานขนาดใหญ่ โครงถักประกอบด้วยชิ้นส่วน ซึ่งทำมาจากวัสดุ ที่สามารถทนแรงกด แรงดึง และแรงบิดได้ ส่วนใหญ่ มักทำมาจากเหล็กกล้า

โครงถักเกิดจาก การนำชิ้นส่วนมาต่อกันเป็นรูปสามเหลี่ยม นำมาต่อกันจนชิดที่สุด จะได้เป็นโครงสร้าง ที่มีขนาดใหญ่ขึ้น และสามารถนำมาประยุกต์ใช้ในงานด้านวิศวกรรมได้นั่นเอง
วัสดุที่นิยมใช้ในการทำโครงถัก
โครงถักโดยทั่วไป ทำจากเหล็ก และไม้เนื้อแข็ง แต่ส่วนมากจะนิยมใช้เหล็ก แม้เหล็ก จะมีราคาที่สูงกว่าไม้ แต่เนื่องจากเหล็ก มีคุณสมบัติ หรือศักยภาพที่หลากหลายกว่า ไม่ว่าจะเป็น ความเหนียว คงทนต่อแรงกระทำในระนาบต่าง ๆ ได้ดี ประกอบติดตั้งได้เร็ว มีคุณสมบัติในการต้านภัยธรรมชาติได้ดี เนื่องจากเหล็ก มีความยืดหยุ่น และรับการบิดได้มากกว่าโครงถักไม้ อีกทั้ง ยังสามารถทำโครงถัก สำหรับโครงสร้างช่วงพาดกว้าง หรือโครงสร้างช่วงยาว ในอาคารขนาดกลาง-ใหญ่พิเศษได้ ซึ่งในทางกลับกัน โครงถักไม้ มีข้อจำกัด ที่ไม่สามารถทำได้นั่นเอง
ประเภทของโครงถัก
โครง (Truss) แบบต่าง ๆ ที่นิยมใช้กันนั้น สามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภท โดยอิงตามหลักการออกแบบ คือ
- โครงถักแบบดีเทอร์มิเนทสแตติกส์ (Statically Determinate Truss) เป็นรูปแบบโครงถัก ที่สามารถวิเคราะห์หาค่าแรงกระทำต่าง ๆ ได้ ด้วยสมการสมดุล
- โครงถักแบบอินดีเทอร์มิเนทสแตติกส์ (Statically Indeterminate Truss) เป็นรูปแบบโครงถัก ที่จำเป็นต้องคำนวณหาค่าแรงกระทำต่าง ๆ ด้วยหลักการทางคณิตศาสตร์ขั้นสูง ซึ่งจะแปรผันไปตามรูปแบบของโครงถัก ในการนำไปใช้งานกับโครงสร้าง ที่ค่อนข้างมีความซับซ้อน
- โครงถักแบบโครงหลังคา
- โครงถักแบบโครงสะพาน
- โครงถักแบบโค้งประทุน

รูปแบบโครงถัก ที่นิยมใช้ มีอะไรบ้าง?
โครงถักในงานโครงสร้าง ทำหน้าที่รองรับภาระต่าง ๆ อย่างที่เห็นกันได้อยู่บ่อย ๆ ไม่ว่าจะเป็น โครงถักหลังคา สะพาน ไปจนถึงป้ายโฆษณา โครง Truss แบบต่าง ๆ ที่นิยมใช้กันนั้น มีดังนี้
- โครงถักแบบโฮว์ (Howe Truss) จันทันเอียง เป็นจั่ว 2 ข้างเท่ากัน ขื่ออยู่ในแนวราบ มีท่อนยึดดิ่ง ระยะห่างเท่ากัน และมีท่อนยึด ทแยงเอียงลงเข้าหากึ่งกลางช่วง โดยมีรูปร่างตามช่วงความยาวที่ เพิ่มขึ้น
- โครงถักแบบโฮย์กระดับ มักนิยมในโครงหลังคาช่วงยาว เช่น ในโรงงาน หรือโกดังเก็บสินค้า
- โครงถักคอร์ดเอียงขนาน โดยโครงถักคอร์ดเอียงขนาน ขื่อจะเอียงขนานกับจันทัน ทำให้มีช่องว่างความสูงมากขึ้น และแบ่งได้เป็น โครงถักแนวเอียง (Sloping Flat Truss) และโครงถักแนวราบ (Flat Truss)
- โครงถักแบบเอียงต่างมุม (Dual Pitch) มักใช้เป็นหลังคาอาคารตึกแถว โดยเอียงชันทางด้านหน้า แล้วลาดเทลงยาวด้านหลัง
- โครงถักแบบโค้ง (Curved Truss) นิยมมากขึ้นในปัจจุบัน เนื่องจากมีการใช้ แผ่นเหล็กรีดรอน มุงหลังคา ซึ่งสามารถดัดโค้งได้
โครงถัก นำไปใช้ในงานประเภทไหนบ้าง?
โครงถักนิยมนำไปใช้ในงานโครงสร้างทางวิศวกรรม และสถาปัตยกรรม ประเภทต่าง ๆ มากมาย เช่น
- โครงหลังคา โรงอาหาร
- โครงสร้างรับน้ำหนักอัฒจรรย์
- โครงสร้างรองรับ Module ชั้นพื้นอาคาร ขนาดกลาง-ใหญ่พิเศษ
- โครงหลังคา หอประชุม หรือโรงมหรสพ ขนาดใหญ่
- โครงหลังคา สนามกีฬาในร่ม
- โครงหลังคา สนามกีฬากลางแจ้ง ขนาดใหญ่
- โครงหลังคา ห้องโถงนิทรรศการ
- โครงหลังคา โรงงานอุตสาหกรรม
- โครงหลังคา ศูนย์จัดแสดงสินค้า
- โครงหลังคา ศูนย์การค้า
- โครงหลังคา สถานีรถไฟ สนามบิน และสถานีขนส่ง
- โครงหลังคา โดมอเนกประสงค์
- โครงสร้างสะพาน
นอกจากนี้ ยังมีการออกแบบโครงถักในรูปแบบเฉพาะ สำหรับอาคาร ที่มีลักษณะพิเศษ ต่างจากอาคารทั่วไปอีกด้วย
เป็นอย่างไรกันบ้าง โครงถัก ที่เรานำมาฝากกัน คงทำให้หลาย ๆ คนได้รู้จักกับโครงถักกันมากขึ้น และสามารถนำไปใช้งาน ให้เหมาะสมกับสถานที่ และความต้องการได้อย่างมีประสิทธิภาพกันด้วย
บทความดี ๆ น่าอ่าน:
- โครงหลังคา องค์ประกอบสำคัญในการสร้างบ้านที่ต้องรู้!
- คานบ้าน มีกี่แบบ? เลือกแบบไหนให้เหมาะสม
- โครงสร้างเหล็ก vs โครงสร้างปูน เลือกสร้างแบบไหนดีและต่างกันอย่างไร?
- สาระน่ารู้เกี่ยวกับ “การสร้างบ้าน” ที่ควรรู้!
KACHA ผู้จัดจำหน่าย เครื่องมือช่างราคาถูก เช่น รอกโซ่ รอกโซ่มือสาว เครนยกของ และอุปกรณ์เสริม สำหรับช่างมืออาชีพ ราคาที่คุณจับต้องได้ รับรองสินค้าคุณภาพ บริการหลังการขายที่ประทับใจ นอกจากนี้ บริษัทของเรา ยังมีบริการรับ สร้างโกดัง สร้างโรงงาน สร้างคลังสินค้าต่าง ๆ จากช่างมืออาชีพที่มีประสบการณ์ การันตีผ่านมาตรฐานก่อสร้าง และความปลอดภัยต่าง ๆ เข้าชมเว็บไซต์ KACHA คลิกเลย
อ้างอิงข้อมูลจาก : cotcometalworks.co.th, wazzadu.com
เพื่อไม่ให้พลาดข่าวสารสำคัญ และโปรโมชั่นพิเศษมากมาย สามารถติดตามเราผ่านช่องทางต่างๆได้หลากหลายช่องทางตามด้านล่างนี้เลย
บทความที่เกี่ยวข้อง
พลาสติก PE คืออะไร? รู้จักประเภท คุณสมบัติ และการใช้งานที่ควรรู้
30 กรกฎาคม 2025
พลาสติก PP คืออะไร? รวมคุณสมบัติและการใช้งาน
30 กรกฎาคม 2025
มือใหม่ต้องรู้! หัวไขควงแบบต่างๆ มีอะไรบ้าง ใช้ต่างกันยังไง
30 มิถุนายน 2025
ไขข้อสงสัย! น็อตคืออะไร น็อตมีกี่ประเภท
30 มิถุนายน 2025
10 อุปกรณ์ป้องกันน้ำท่วม ที่ควรมีไว้ติดบ้านก่อนน้ำจะมา
9 มิถุนายน 2025
แม่แรงไฮดรอลิค คืออะไร มีแบบไหนบ้าง?
9 มิถุนายน 2025
บทความที่น่าสนใจ
พลาสติก PE คืออะไร? รู้จักประเภท คุณสมบัติ และการใช้งานที่ควรรู้
30 กรกฎาคม 2025
พลาสติก PP คืออะไร? รวมคุณสมบัติและการใช้งาน
30 กรกฎาคม 2025
มือใหม่ต้องรู้! หัวไขควงแบบต่างๆ มีอะไรบ้าง ใช้ต่างกันยังไง
30 มิถุนายน 2025
ไขข้อสงสัย! น็อตคืออะไร น็อตมีกี่ประเภท
30 มิถุนายน 2025
10 อุปกรณ์ป้องกันน้ำท่วม ที่ควรมีไว้ติดบ้านก่อนน้ำจะมา
9 มิถุนายน 2025
แม่แรงไฮดรอลิค คืออะไร มีแบบไหนบ้าง?
9 มิถุนายน 2025