
❝ บันได ทำหน้าที่เชื่อมต่อทางเดิน ระหว่างแต่ละชั้นภายในบ้าน ด้วยความที่เป็นทางเชื่อม ที่ใช้เดินขึ้นลง ความปลอดภัยในการใช้งาน จึงเป็นเรื่องสำคัญ ที่ต้องพิจารณา นอกเหนือจากความสวยงามด้วย ❞
บทความนี้ KACHA จะพาไปรู้จักกับ ลูกตั้งบันได ลูกนอนบันได ว่าคืออะไร? ออกแบบบันได ให้เดินสบาย ทำได้อย่างไร ไปดูกัน
ลูกตั้งบันได ลูกนอนบันได คือ?
- ลูกตั้งบันได คือ ส่วนฐานแนวตั้ง เป็นความสูงของบันได แต่ละขั้น จำนวนลูกตั้งทั้งหมด รวมกันเข้าเป็นความสูง ของบันไดแต่ละอัน ใช้กันตั้งแต่ 0.15-0.20 เมตร
- ลูกนอนบันได คือ ส่วนระนาบแนวนอน ที่เท้าของเรา เหยียบสัมผัส ขณะเดินขึ้นลงบันได ส่วนที่เป็นพื้น ยกพื้นเป็นระดับต่อ ๆ กันขึ้นไป จากพื้นชั้นล่าง ถึงพื้นชั้นบน จำนวนของลูกนอน รวมกันเข้าเป็นความยาว ของบันไดแต่ละอัน ใช้กันตั้งแต่ 0.20-0.30 เมตร หรือมากกว่านั้น ความหนา 1.5-2 นิ้ว บันไดภายนอก มักใช้กว้างกว่าบันไดภายใน
เคยไหมบางบ้าน ขณะเดินขึ้นบันไดแล้วรู้สึกเหนื่อย เมื่อยล้า และขณะเดินลงบันไดรู้สึกหวั่น ๆ กลัวจะตกลงมา อาการเหล่านี้ ล้วนเกิดจากการออกแบบขนาดบันได ที่ไม่เหมาะสมต่อหลักการเคลื่อนไหวของมนุษย์ การออกแบบบันไดบ้านที่ดี จะต้องเดินขึ้นลงอย่างสะดวก มีความชันของลูกตั้งบันได และความกว้างลึกของลูกนอนบันไดอย่างพอเหมาะ ผู้ใช้งาน จะรู้สึกถึงความปลอดภัยอยู่เสมอนั่นเอง
ขนาดบันไดบ้าน ตามกฎหมายบังคับใช้ เป็นแบบไหน?
ขนาดบันไดบ้าน ตามกฎหมายกำหนด บันไดของอาคาร ที่อยู่อาศัย ถ้ามี ต้องมีอย่างน้อยหนึ่งบันได ที่มีความกว้างสุทธิ ไม่น้อยกว่า 80 เซนติเมตร ช่วงหนึ่ง สูงไม่เกิน 3 เมตร ลูกตั้งบันได สูงไม่เกิน 20 เซนติเมตร ลูกนอนบันได เมื่อหักส่วนที่ขั้นบันไดเหลื่อมกันออกแล้ว เหลือความกว้างไม่ น้อยกว่า 22 เซนติเมตร และต้องมีพื้นหน้าบันได มีความกว้าง และยาวไม่น้อยกว่าความกว้างของบันได

???? บันไดของอาคารอยู่อาศัย ถ้ามี ต้องมีอย่างน้อยหนึ่งบันไดที่มีความกว้างสุทธิไม่น้อยกว่า 80 เซนติเมตร ช่วงหนึ่งสูงไม่เกิน 3 เมตร ลูกตั้งบันได สูงไม่เกิน 20 เซนติเมตร ลูกนอนบันได เมื่อหักส่วนที่ขั้นบันไดเหลื่อมกันออกแล้ว เหลือความกว้างไม่ น้อยกว่า 22 เซนติเมตร และต้องมีพื้นหน้าบันได มีความกว้างและยาว ไม่น้อยกว่าความกว้างของบันได
???? บันไดที่สูงเกิน 3 เมตร ต้องมีชานพักบันไดทุกช่วง 3 เมตร หรือน้อยกว่านั้น และชานพักบันได ต้องมีความกว้าง และยาวไม่น้อยกว่าความกว้างของบันได ระยะดิ่งจากขั้นบันได หรือชานพักบันไดถึงส่วนต่ำสุดของอาคาร ที่อยู่เหนือขึ้นไป ต้องสูงไม่ น้อยกว่า 1.90 เมตร
ขนาดของลูกตั้งบันได และลูกนอนบันได
บันไดบ้าน ที่ถูกต้องตามกฎหมายนั้น เป็นเพียงความเหมาะสมตามมาตรฐานข้างต้นเท่านั้น ขนาดที่เหมาะสมที่สุด และตรงกับขนาดที่ สถาปนิก นิยมใช้กัน โดยขนาดที่เหมาะสม คือ ลูกตั้งบันไดและลูกนอนบันได ต้องมีขนาดเท่ากับ 45 เซนติเมตร

กำหนดให้ลูกตั้งบันได มีขนาดในช่วง 15-18 เซนติเมตร ส่วนลูกนอนบันได อยู่ในช่วง 27-30 เซนติเมตร ตัวอย่าง กรณีลูกตั้งบันได มีความสูง 15 เซนติเมตร ลูกนอนจะต้องมีความกว้าง 30 เซนติเมตร หรือกรณีลูกตั้ง มีความสูง 18 เซนติเมตร ลูกนอน จะต้องมีความกว้าง 27 เซนติเมตร
ความกว้างของบันไดบ้าน
ส่วนความกว้างของบันได ตามกฎหมายกำหนดไว้ ให้มีความกว้างไม่น้อยกว่า 80 เซนติเมตร หากพื้นที่บ้าน มีอย่างจำกัด สามารถออกแบบในระยะดังกล่าวได้ แต่หากต้องการให้เดินสบาย และสวนทางกันได้อย่างสะดวก บันไดบ้าน ควรมีความกว้างประมาณ 1-1.5 เมตร และหากบันไดมีความสูงเกิน 3 เมตร หรือไม่เกินก็ได้ ควรเว้นระยะพักไว้ ระยะพัก เป็นเสมือนจุดพักหายใจ จะช่วยให้การเดินขึ้น รู้สึกเหนื่อยน้อยลงนั่นเอง

ราวจับบันได ราวกันตก สูงเท่าไหร่ดี
ราวบันได หรือราวจับ เป็นส่วนสำคัญ ที่ช่วยให้ผู้ใช้งานรู้สึกปลอดภัยยิ่งขึ้น โดยปกติ การออกแบบราวจับ ควรมีความสูงประมาณ 80-90 เซนติเมตร ซึ่งเป็นความสูงในระดับ ที่มือสามารถจับได้อย่างพอเหมาะขณะยืน ทั้งนี้ หากบ้านไหนมีผู้อยู่อาศัย ที่มีความสูงเป็นพิเศษ อาจออกแบบให้สูงกว่า 90 เซนติเมตรได้เช่นกัน
ส่วนประกอบอื่น ๆ ของบันได ที่ควรรู้
นอกจากในส่วนของลูกตั้งบันได และลูกนอนบันได ที่เราได้รู้กันไปแล้ว ยังมีส่วนอื่น ๆ อีก ดังนี้
- แม่บันได คือ ส่วนที่เป็นคานรับน้ำหนักบันได วางในแนวเอียง มุมของแม่บันได ขึ้นอยู่กับการกำหนดลูกตั้งบันได
- พุกบันได คือ ส่วนของบันได ที่ทำหน้าที่ รับถ่ายทอดน้ำหนัก จากลูกนอนบันได แต่ละขั้นลงสู่แม่บันได
- เสาบันได ทำหน้าที่ รับน้ำหนักของชานบันได ซึ่งแม่บันได ไปพาดอยู่ หรือหมายถึง เสาค้ำยัน ตรงปลายล่าง และบนของบันไดนั่นเอง
- ราวบันได คือ ส่วนที่ใช้สำหรับเกาะพยุงตัว ในการขึ้น-ลงบันได จำเป็นต้องมีในช่วงบันไดสูง ๆ อย่างน้อย 1 ข้าง ใช้เสารับ เป็นระยะ ความสูงของราวบันได วัดตั้งแต่พื้น ไม่เกิน 0.80 เมตร
- ลูกกรงบันได คือ ส่วนของบันได ที่ทำหน้าที่กันตก ใช้ยึดกับราวบันไดตลอดแนว
- ช่วงบันได คือ บันไดในตอนหนึ่ง ๆ บันไดยาว ๆ อาจแบ่งออกเป็นหลายช่วง ช่วงหนึ่ง ไม่ควรเกิน 11-12 ขั้น และแต่ละช่วง ต้องมีชานบันได หรือพื้นห้องคั่นไว้ เป็นที่พักด้วย
- พักบันได คือ ที่มีบันไดหลายช่วง และส่วนเชื่อมช่วงบันได แต่ละช่วงพักบันไดเป็นตัวเชื่อม พักบันได จะกว้างเท่ากับความกว้างของบันได
- จมูกบันได คือ ขอบของลูกนอนบันได ที่ยื่นออกมาจากแนวลูกตั้งบันได ถ้าเป็นไม้ประมาณ 1 นิ้ว และจะมีมนโดยรอบ ๆ
เป็นอย่างไรกันบ้าง ลูกตั้งลูกนอนบันได ที่เรานำมาฝากกัน คงทำให้หลาย ๆ คน เข้าใจหลักการ และเลือกใช้ให้เหมาะสม ซึ่งการออกแบบบันไดบ้าน นอกจากเน้นความสวยงาม เพื่อให้เข้ากับสไตล์การตกแต่งบ้านแล้ว อีกสิ่งหนึ่งที่ไม่ควรละเลย การออกแบบบันไดบ้านให้ได้มาตรฐาน และคำนึงถึงความปลอดภัยของคนในบ้านเป็นหลักด้วยนะ ????
อ่านบทความ : บันไดบ้าน ตามหลักฮวงจุ้ย ควรเป็นอย่างไร?
● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●
KACHA ผู้จัดจำหน่าย เครื่องมือช่างราคาถูก และอุปกรณ์เสริม สำหรับช่างมืออาชีพ ราคาที่คุณจับต้องได้ รับรองสินค้าคุณภาพ บริการหลังการขายที่ประทับใจอย่างแน่นอน!!
อ้างอิงข้อมูลจาก : banidea.com
เพื่อไม่ให้พลาดข่าวสารสำคัญ และโปรโมชั่นพิเศษมากมาย สามารถติดตามเราผ่านช่องทางต่างๆได้หลากหลายช่องทางตามด้านล่างนี้เลย
บทความที่เกี่ยวข้อง
พลาสติก PE คืออะไร? รู้จักประเภท คุณสมบัติ และการใช้งานที่ควรรู้
25 กรกฎาคม 2025
พลาสติก PP คืออะไร? รวมคุณสมบัติและการใช้งาน
14 กรกฎาคม 2025
มือใหม่ต้องรู้! หัวไขควงแบบต่างๆ มีอะไรบ้าง ใช้ต่างกันยังไง
30 มิถุนายน 2025
ไขข้อสงสัย! น็อตคืออะไร น็อตมีกี่ประเภท
30 มิถุนายน 2025
10 อุปกรณ์ป้องกันน้ำท่วม ที่ควรมีไว้ติดบ้านก่อนน้ำจะมา
9 มิถุนายน 2025
แม่แรงไฮดรอลิค คืออะไร มีแบบไหนบ้าง?
9 มิถุนายน 2025
บทความที่น่าสนใจ
พลาสติก PE คืออะไร? รู้จักประเภท คุณสมบัติ และการใช้งานที่ควรรู้
25 กรกฎาคม 2025
พลาสติก PP คืออะไร? รวมคุณสมบัติและการใช้งาน
14 กรกฎาคม 2025
มือใหม่ต้องรู้! หัวไขควงแบบต่างๆ มีอะไรบ้าง ใช้ต่างกันยังไง
30 มิถุนายน 2025
ไขข้อสงสัย! น็อตคืออะไร น็อตมีกี่ประเภท
30 มิถุนายน 2025
10 อุปกรณ์ป้องกันน้ำท่วม ที่ควรมีไว้ติดบ้านก่อนน้ำจะมา
9 มิถุนายน 2025
แม่แรงไฮดรอลิค คืออะไร มีแบบไหนบ้าง?
9 มิถุนายน 2025