เคยไหมเวลาไปซื้อ หลอดไฟ มาแล้วดันใส่เข้าไปไม่ได้ เพราะคนละขั้ว เชื่อว่าน่าจะมีหลายคนเคยประสบเหตุการณ์แบบนี้ ซึ่งไม่ใช่เรื่องแปลก เพราะคนไม่รู้ก็ถือว่าไม่ผิด ดังนั้น วันนี้ KACHA จะพาไปทำความรู้จักกับ “ขั้วหลอดไฟ” กัน เพื่อให้เวลาเปลี่ยนหลอดไฟ เวลาซื้อหลอดไฟเราจะได้เข้าใจและเลือกซื้อใช้ถูกต้องไม่ต้องเสียเวลาไปเปลี่ยนอีกด้วย


ขั้วหลอดไฟ มีกี่แบบ?

ถ้าจะนับกันจริง ๆ ต้องบอกว่ามีเยอะเลย สำหรับประเภทของขั้วหลอดไฟ เราเลยจะมาทำความรู้จักกับขั้วหลอดแบบที่คนธรรมดาใช้กัน จะจำแนกออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ให้เข้าใจง่าย ๆ คือ แบบเกลียว และแบบเขี้ยว

ขั้วหลอดไฟแบบเกลียว

ลักษณะของขั้วหลอดแบบนี้ คือ เป็นลักษณะเกลียว ๆ ที่เวลาเราซื้อหลอดไฟ ต้องไปซื้อชนิดแบบที่เป็นเกลียวเหมือนกัน เพื่อหมุนให้มันเข้ากันได้ ซึ่งในตระกูลของขั้วหลอดแบบเกลียวก็มีย่อยออกไปอีกหลายชนิด โดยชนิดที่ใช้กันบ่อย ๆ มีดังนี้

  • ขั้วแบบเกลียว E14

ขั้วแบบเกลียว E14 ตัวนี้ ในวงการช่างไฟมักเรียกกันว่า “ขั้วเล็ก” สำหรับขั้วหลอดไฟ E14 นั้น นิยมใช้กับหลอดรูปทรงจำปา หรือทรงกระบอกเล็ก ปิงปอง, หลอดศาลเจ้า, หรือทรงกระบอกเล็ก และแต่เดิมขั้วหลอดตัวนี้ จะมีแต่หลอดไส้เท่านั้นที่เป็นคู่ แต่ปัจจุบันหลอด LED ก็มีแล้ว จึงทำให้ใครที่บ้านใช้ไฟขั้วหลอดแบบนี้ แล้วอยากจะเปลี่ยนมาใช้หลอด LED ก็ไม่มีปัญหา สามารถเดินไปที่ร้านแล้วบอกกับร้านได้เลยว่าเอาหลอดไฟ LED ขั้ว E14 เท่านั้นก็เรียบร้อย

210824-Content-ขั้วหลอดไฟรู้ไว้เพื่อการใช้งานที่ถูกต้อง02
  • ขั้วแบบเกลียว E27

ขั้วแบบเกลียว E27 คือ หนึ่งในขั้วหลอดที่ฮิตที่สุดในชีวิตประจำวัน ตัว E27 เป็นชื่อเรียกขั้วใส่หลอด มีอีกชื่อ คือ tc-tse จะใช้เรียกเกลียวที่หลอด แต่ก็นิยมเรียกกันว่าขั้ว E27 และเจ้าขั้ว E27 นี่ก็ใช้กันเรียกว่าแพร่หลายมากพบในหลอด Compact fluorescence ทั่ว ๆ ไป และมีตั้งแต่หลอดไส้ ไปจนถึง LED แต่แรกเริ่มเดิมที่จะใช้กับหลอดแบบน้ำเต้า หรือ Incandescent และทรงปิงปองเท่านั้น แต่ต่อมามีการพัฒนาให้ใช้ได้กับหลอดตะเกียบ หรือหลอดประหยัดไฟ แบบแท่งได้ และในปัจจุบัน ได้มีการพัฒนาเพิ่มขึ้นไปอีก คือ มีหลอด LED BULB สำหรับขั้ว E27 นี้ด้วยเช่นกัน ซึ่งเป็นหลอดที่นิยมนำไปเปลี่ยนใช้แทนหลอดที่บ้านได้เลย

  • ขั้วแบบเกลียว E40

ขั้วแบบเกลียว E40 มักจะนิยมใช้กับหลอดที่มีกำลังวัตต์สูง ๆ เพื่อรองรับขนาดของหลอดที่ใหญ่ขึ้น เพื่อรองรับขนาดของหลอดที่ใหญ่ขึ้น โดยทั่วไปแล้วขั้ว E40 มักใช้กับหลอด High Watt ที่มีกำลังวัตต์มากกว่า 40w ขึ้นไป ขั้วหลอดไฟ E40 เป็นขั้วหลอดเกลียวเหมือนกันกับขั้ว E27 แต่มีขนาดใหญ่กว่า ซึ่งเราจะพบเห็นได้มากในโคมฟลัดไลท์ หรือโคมสปอร์ตไลท์ โคมไฮเบย์ โคมโลว์เบย์ ตัวนี้เหมือนกันเลย กับ E27 ต่างกันตรงที่มีขนาดใหญ่กว่า เพราะใช้กับหลอดที่มีกำลังวัตต์สูง ๆ ยกตัวอย่าง โคมขั้วหลอดแบบนี้ เช่น พวกโคมฟลัดไลท์ สปอตไลท์ และโคมไฮเบย์ หรือเป็นโคมที่ไฟที่ใช้สำหรับงานที่ต้องการแสงสว่างมากแบบเช่นในสนาม ในโกดัง ในอาคาร โรงงาน หรือห้างสรรพสินค้า และปัจจุบันไม่ว่าจะเป็น ฟลัดไลท์ สปอตไลท์ หรือไฮเบย์ ซึ่งในปัจจุบันถูกพัฒนามาเป็นแบบหลอด LED หมดแล้ว ซึ่งข้อดี คือ คุณภาพดีขึ้น น้ำหนักเบาขึ้น ประหยัดไฟมากขึ้น ใช้งานได้ยาวนานขึ้นนั่นเอง


ขั้วหลอดไฟแบบเขี้ยว

นอกจากขั้วหลอดไฟแบบเกลียวที่เรามักจะพบเห็นกันแล้ว อีกหนึ่งประเภทของขั้วหลอดไฟที่พบเห็นได้ และมักจะมีใช้กันอยู่ในชีวิตประจำวัน คือ หลอดไฟแบบเขี้ยวนั่นเอง โดยลักษณะ คือ จะเป็นแง่งเหมือนเขี้ยว เป็นล็อคที่ต้องใช้หลอดไฟแบบเขี้ยวมาเกี่ยวกันถึงจะทำงานได้ หรือลักษณะคล้ายกับเต้าถ่านไฟฉาย และต้องใช้กับไฟที่มีตุ่มเขียวเท่านั้น จะใช้แบบเกลียวไม่ได้ โดยขั้วแบบเขี้ยวเองก็มีหลายแบบเช่นกัน แต่ที่พบบ่อย ๆ ดังนี้

  • ขั้วแบบเขี้ยว G13

ขั้วแบบเขี้ยว G13 คือ ขั้วหลอดนีออนนั่นเอง ขั้วหลอดไฟนีออน โดยจะนำมาใช้กับหลอดนีออน T8, T5 (ฟลูออเรสเซนต์) แต่ทั้งนี้สำหรับหลอดนีออนเดิมต้องทำงานคู่กับบัลลาสต์และสตาร์ทเตอร์ ถึงจะติดไฟได้ แต่ปัจจุบันมี LED TUBE เกิดขึ้น ช่วยให้ประหยัดไฟ ติดตั้งง่าย ไม่ต้องใช้ บัลลสต์ และสตาร์ทเตอร์

  • ขั้วแบบเขี้ยว GU10

ขั้วแบบเขี้ยว GU10 มีอีกชื่อที่ใช้เรียกกันในวงช่างว่า “ขั้วขาสตาร์ทเตอร์” ซึ่งมีลักษณะเป็นแบบมีขาบิดล็อคได้ ขั้วแบบเขี้ยว GU10 เองมีหลอด LED ที่ใช้ได้ผลิตออกมาแล้วด้วยเหมือนกัน ซึ่งขั้ว GU10 มักจะพบเห็นใน แบบถ้วย MR16 ซึ่งหลอดดังกล่าวนิยมนำมาใช้กับ โคมไฟติดราง, โคมไฟตกแต่ง, โคมไฟส่องสินค้า, โคมไฟส่องเครื่องประดับ, ไฟส่องเน้น, ไฟสปอตไลท์, ไฟส่องภาพ เนื่องจากหลอดไฟประเภทนี้ให้แสงเป็นประกาย โดดเด่น แสงสวยงามเป็นธรรมชาติ

210824-Content-ขั้วหลอดไฟรู้ไว้เพื่อการใช้งานที่ถูกต้อง03
  • ขั้วแบบเขี้ยว GU5.3

ขั้วแบบเขี้ยว GU5.3 นิยมใช้กับหลอดฮาโลเจนแบบถ้วยและแบบแคปซูล ซึ่งลักษณะขั้วจะเป็นเหล็กแหลมสั้น ๆ 2 แท่งที่ตัวขั้วหลอด และเลข 5.3 ที่เราเห็นกันนั้น หมายถึงระยะห่างของแท่งเหล็กทั้ง 2 แท่ง ซึ่งมีหน่วยของความห่างนี้เป็นมิลลิเมตร MR16 หรือ GU5.3 เป็นขั้วที่ใช้กันมากในหลอดประเภท ฮาโลเจน หลอดที่ใช้ขั้วนี้มีตั้งแต่เล็ก ๆ ส่องตู้โชว์ ไปจนถึงขนาดใหญ่


เมื่อรู้จักกับ ขั้วหลอดไฟ กันแล้ว ก่อนเลือกซื้อหลอดไฟให้สังเกตก่อน จะได้ไม่ต้องเสียเวลากลับไปเปลี่ยนที่ร้าน แล้วไม่ต้องมาเสียอารมณ์เพราะว่าซื้อมาแล้วไม่สามารถใช้งานได้อีกด้วย ซึ่งจากชนิดของขั้วหลอดทั้งหมดจะเห็นได้ว่า มีค่อนข้างเยอะให้เลือกอย่างหลากหลายตามความเหมาะสมในการใช้งาน ????

❝ ถึงแม้ว่าขั้วหลอดไฟจะมีเยอะแค่ไหน แต่หลอดไฟก็มีชนิดแบบ LED ผลิตออกมาใช้คู่กับขั้วหลอดทุกแบบได้หมด และ LED คือ หลอดไฟที่ดีที่ถูกสร้างมาเพื่อตอบโจทย์สำหรับทุกการใช้งานไฟฟ้า ที่จะให้เราได้แสงสว่างที่ดี มีประสิทธิภาพ พร้อมทั้งช่วยประหยัดค่าไฟและค่าซ่อมบำรุงจากอายุการใช้งานที่ยาวนานอีกด้วย ❞

>>สามารถติดตามบทความต่าง ๆ ของ KACHA ได้ตามนี้เลย<<