พารู้จัก Ventilation System คืออะไร? ดีต่อโรงงานอย่างไร?

การวางแผนระบบการ ระบายอากาศ ตั้งแต่เริ่มก่อสร้างโรงงานอุตสาหกรรม ถือได้ว่าเป็นสิ่งสำคัญมากอย่างหนึ่ง ซึ่งจะช่วยลดอุณหภูมิ กำจัดความชื้น ลดควันพิษ และป้องกันกลิ่นไม่พึงประสงค์ ทำให้บุคลากรทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น บทความนี้เลยจะพามารู้จักกับ Ventilation System ระบบระบายอากาศที่สำคัญต่อโรงงานเป็นอย่างยิ่ง!

Ventilation System คืออะไร? ดีต่อโรงงานอย่างไร?

Ventilation System แปลว่า ระบบระบายอากาศ โดยสามารถอธิบายให้เห็นภาพมากที่สุด คือ การนำเอาอากาศบริสุทธิ์มาทดแทนอากาศที่ปนเปื้อน โดยนำอากาศสะอาดปล่อยให้ไหลเข้าสู่อาคารในระดับที่เหมาะสม จนสามารถดันอากาศเสียให้ไหลออกช่องทางที่กำหนดได้ โดยหากอากาศที่จะปล่อยออกมาเป็นมลพิษต่อสิ่งแวดล้อม เช่น ปนเปื้อนสารพิษ ฝุ่นละออง เชื้อโรค ก๊าซ ควัน ก็จะมีกระบวนการบำบัดต่อไปตามที่กฎหมายควบคุม

หากโรงงานมีการจัดการระบบระบายอากาศที่ดี ก็จะเกิดการหมุนเวียนถ่ายเทของอากาศ ทำให้ช่วยลดอุณหภูมิ กำจัดความชื้น ลดควันพิษ ลดการสะสมสิ่งปนเปื้อนในร่างกาย และป้องกันการเกิดกลิ่นที่ไม่พึงประสงค์ นอกจากนั้นยังช่วยป้องกันไม่ให้เกิดอัคคีภัยและการระเบิด จากไอของสารเคมีบางชนิดที่สามารถลุกติดไฟได้  ทำให้บุคลากรในพื้นที่ทำงานได้มีประสิทธิภาพ เนื่องจากสภาพแวดล้อมที่ดี ดังนั้นระบบระบายอากาศจึงมีความสำคัญอย่างมากต่อโรงงานอุตสาหกรรมต่าง ๆ นั่นเอง

วิธีการระบายอากาศ Ventilation System ทำงานอย่างไร?

การระบายอากาศ ถูกแบ่งได้เป็น 2 ประเภท ได้แก่

1. ระบบระบายอากาศแบบธรรมชาติ (Natural Ventilation)
   • เป็นการนำเอาหลักการกระแสลมจากธรรมชาติเข้าสู่พื้นที่ โดยทำได้จากการออกแบบอาคาร ให้สอดคล้องกับทิศทางของลม เพื่อทำให้ ซึ่งประเภทนี้ จะไม่สามารถคาดเดาความแรงของกระแสลมได้ เพราะเป็นลมที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ
2. การระบายอากาศด้วยเครื่องจักร (Natural Ventilation)
   • เป็นการระบายอากาศโดยอาศัยอุปกรณ์ หรือ เครื่องจักรกลเป็นตัวทำการถ่ายเทอากาศ เช่น พัดลมช่วยดูดและระบายให้อากาศเกิดหมุนเวียน

โดยหลักการของระบบระบายอากาศด้วยเครื่องจักรพื้นฐาน ส่วนมากจะประกอบไปด้วยอุปกรณ์ช่วย ดังต่อไปนี้

1.Air Damper เป็นวาล์ว หรือ แผ่นปรับปริมาณลมในระบบท่อลมต่างๆ มีหน้าที่ปิดกั้นอากาศในระบบปรับอากาศไม่ให้ไปยังบริเวณที่ไม่มีการใช้งาน หรือเพื่อปรับปริมาณลมให้มีอุณหภูมิและความชื้นเหมาะสมตามห้องต่างๆ

2. Air Sweeper เป็นตัวดักลมที่ส่งมาตามท่อลม เพื่อจัดการทิศทางของลม และยังควบคุมการจ่ายลมไปยังตัวพัดลมระบายอากาศ ให้จ่ายลมไปยังพื้นที่ที่ต้องการให้อากาศถ่ายเท หรือกับพนักงานโดยตรง ทั้งนี้ยังสามารถใช้ควบคุมการจ่ายลมของระบบ Exhaust ได้อีกด้วย ช่วยให้ระบบระบายอากาศและการถ่ายเทอากาศในพื้นที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น

3. Exhaust Air Fan พัดลมที่ใช้ดูดอากาศในพื้นที่ออก เป็นกระบวนการปรับสภาวะอากาศ ช่วยในการระบายอากาศ ดูดอากาศ กลิ่น และสิ่งปนเปื้อนที่ไม่ต้องการออกไปจากพื้นที่ที่ต้องการควบคุม

ดังนั้นเมื่อมีการใช้งานระบบระบายอากาศ ลมจากภายนอกจะถูกดึงเข้ามาในพื้นที่อย่างต่อเนื่องด้วย Air Damper จากนั้นท่อดักลม Air Sweeper จะทำหน้าที่รับลมและจ่ายลมไปยังพื้นที่ที่ต้องการ สุดท้ายการดูดอากาศเสียออกจากจากพื้นที่ก็จะเป็นหน้าที่ของ Exhaust Air Fan วนเป็นลูปแบบนี้เรื่อย ๆ จนเกิดอากาศถ่ายเทและหมุนเวียนนั่นเอง

ประโยชน์ของ ระบบระบายอากาศ ในโรงงาน

1. ลดอุณหภูมิสูงในพื้นที่ การทำงานของระบบระบายอากาศจะช่วยให้ความร้อนลดลง มีอากาศใหม่และออกซิเจนเข้ามาหมุนเวียนมากขึ้น
2. ปรับปรุงอากาศให้บริสุทธิ์ ภายในโรงงานอุตสาหกรรม มักเต็มไปด้วยควันและฝุ่นพิษ การหมุนเวียนเอาอากาศสะอาดเข้ามาทดแทนอากาศเสีย ทำให้ในพื้นที่เต็มไปด้วยอากาศบริสุทธิ์
3. ยืดอายุการใช้งานของเครื่องจักร เครื่องจักรที่ใช้งานตลอดทั้งวัน สามารถแผ่ความร้อนออกมาได้หลากหลายระดับ ถ้าปล่อยให้ภายในโรงงานมีความร้อนสะสมมากเกินไป อาจทำให้เครื่องจักรได้รับความเสียหายหรืออายุการใช้งานสั้นลงได้
4. ป้องกันสาเหตุของการระเบิด กระบวนการผลิตสินค้าที่มีการนำสารเคมีไวไฟมาใช้ มีโอกาสที่ละอองสารเคมีจะปะปนอยู่ในอากาศ หากมีการระบายอากาศจะช่วยลดปริมาณสารเคมีที่ปนเปื้อน ทำให้ปลอดภัยกับผู้ที่ปฏิบัติงาน
5. ป้องกันสาเหตุของเพลิงไหม้ เนื่องจากสินค้าหรือวัตถุบางชนิดในโรงงานอุตสาหกรรม อาจไม่ทนทานต่อความร้อนจัด หากไม่มีการระบายความร้อนออกไป ก็อาจเป็นเหตุให้เกิดอัคคีภัยได้
6. พนักงานทำงานมีประสิทธิภาพ ระบบระบายอากาศจะช่วยกำจัดทั้งความร้อน ควัน และฝุ่นที่สะสมอยู่ออกไป ทำให้พนักงานที่กำลังดำเนินงานอยู่ สามารถทำงานได้อย่างต่อเนื่อง และไม่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพในระยะยาว

การทำระบบระบายอากาศ ไม่เพียงแต่เหมาะจะทำแค่เพียงในโรงงานอุตสาหกรรม แต่สามารถนำมาปรับใช้ได้ทั้งใน บ้าน ห้องครัว โรงเรียน ร้านอาหาร และอื่น ๆ ได้ตามความเหมาะสม ซึ่งไม่ว่าจะเป็นใครก็ควรมีสิทธิ์รับอากาศดีและบริสุทธิ์ เพื่อป้องกันปัญหาสุขภาพที่อาจได้รับผลกระทบในระยะยาว

บทความที่น่าสนใจ

• โรงงาน โกดัง โครงสร้างPEB คือ? มีข้อดีอย่างไร? ใช้งานอะไรได้บ้าง?
• ตู้ยาสามัญ ในโรงงานควรมีอะไรบ้าง? สวัสดิการสุขภาพที่ลูกจ้างควรรู้!
• วิธีจัดเก็บ สินค้าอันตราย ทำอย่างไรให้มีความปลอดภัยต่อคลังสินค้า
• ทำความรู้จัก มาตรฐานความปลอดภัย ในอุตสาหกรรมเป็นแบบไหน?
• “Smart Wharehouse” คืออะไร? การทำงานเป็นแบบไหน?

ข้อมูลอ้างอิง : yushi.co.th, board.postjung, thailandindustry