
“ข้อต่อลม” คืออะไร การใช้งานเป็นแบบไหน?
“ข้อต่อลม หรือ ฟิตติ้งลม” อีกหนึ่งอุปกรณ์ที่ใช้กับระบบนิวเมติกส์ในอุตสาหกรรม สำหรับควบคุมความดันและทิศทางการไหลของลม มีหลากหลายแบบตามการใช้งาน ไปทำความรู้จัก ข้อต่อลม คืออะไร? ประเภทและการใช้งานเป็นแบบไหน?
รู้จักกับ “ข้อต่อลม”
ข้อต่อลม หรือ ฟิตติ้งลม (Pneumatic Fitting) คือ อุปกรณ์ที่ใช้สำหรับเสียบสายลม และต่อเข้ากับอุปกรณ์ประเภทต่าง ๆ ในระบบนิวเมติกส์ เช่น กระบอกลม, วาล์ว, เครื่องมือลม มีหน้าที่เป็นตัวกลางเชื่อมต่อระหว่างอุปกรณ์นิวเมติกส์กับสายท่อลม, เชื่อมต่อระหว่างสายท่อลมกับสายท่อลม หรือเสียบหลายท่อลมบนฟิตติ้งลมก็ได้ เพื่อควบคุมความดัน และทิศทางการไหลของลมนั่นเอง

โดยปัจจุบัน Pneumatic Fitting ถูกใช้งานอย่างแพร่หลาย ทั้งในอุตสาหกรรมที่มีระบบลมนิวเมติกส์ควบคุม หรือใช้งานในอุปกรณ์อื่น ๆ ที่เกี่ยวข้างกับระบบลม เพื่อให้ง่ายต่อการถอดเปลี่ยน หรือใส่สายลมได้อย่างสะดวก รวดเร็ว ปลอดภัย เช่น ใช้ต่อสายลมเข้ากระบอกลม, ใช้ต่อสายลมเข้าโซลินอยด์วาล์ว หรือใช้ในส่วนของลมอัดที่ใช้ในโรงงาน เช่น ตัวกรองลม ตัวปรับแรงดันลม เป็นต้น
ชนิดของวัสดุข้อต่อลม
นอกจากนี้ เราสามารถแบ่ง ชนิดข้อต่อลม ฟิตติ้งลม ตามวัสดุที่ใช้งาน ได้ดังนี้

- ข้อต่อลมแบบพลาสติกล้วน มีน้ำหนักเบา ราคาถูก และทนสารเคมีได้ดี เหมาะกับงานที่ต้องการความทนทานต่อสารเคมี แต่ก็มีข้อจำกัด คือ ทนแรงดันได้น้อยกว่าฟิตติ้งโลหะและอาจเสื่อมสภาพเมื่อถูกแสงแดด หรือความร้อนเป็นเวลานานได้
- ข้อต่อลมแบบโลหะ เช่น สแตนเลส ทองเหลือง เหล็ก เป็นต้น ใช้สำหรับเชื่อมต่อสายลมในระบบนิวเมติกส์ ทนแรงดัน ทนความร้อน และความเย็นได้ดี มีความแข็งแรง เหมาะกับงานที่ต้องการความทนทานสูง
- ข้อต่อแบบผสม คือ ด้านนึงเป็นพลาสติก และอีกด้านนึงเป็นโลหะ เพื่อเชื่อมต่อระหว่างอุปกรณ์นิวเมติกส์กับสายลมได้หลากหลายขึ้น
ประเภทของข้อต่อลม
ปัจจุบันข้อต่อลม หรือ ฟิตติ้งลม ที่ใช้กันในงานนิวเมติกส์ สามารถแบ่งได้ 2 ประเภทหลัก ๆ คือ
1. ข้อต่อลม สำหรับเชื่อมต่อ “อุปกรณ์ลม”
ลักษณะเป็นเกลียวที่ใช้ในการเชื่อมต่อกับอุปกรณ์ลม และอีกด้านจะใช้เชื่อมต่อกับสายลม จะเป็นเกลียวอยู่ด้านหนึ่ง จะเป็นตัวผู้หรือตัวเมียก็ได้ เพื่อขันติดตั้งกับตัวอุปกรณ์ลม อีกด้านจะใช้สำหรับเสียบกับสายลม เช่น ข้อต่อตรง, ข้อต่องอ, ข้อต่อ 3 ทาง และข้อต่อที่มีมากกว่า 3 ทาง สามารถต่อใช้งานได้หลายรูปแบบ ตามการใช้งานแต่ละประเภท ดังนี้

- ข้อต่อลมแบบ 2 ทาง ใช้กับงานที่ต้องต่อกับอุปกรณ์ลมโดยตรงในฝั่งที่เป็นเกลียว อีกฝั่งจะใช้เสียบสายลม 1 ข้าง เช่น ข้อต่อตรง และข้อต่องอ ช่วยปรับเปลี่ยนทิศทางของสายลม
- ข้อต่อลมแบบ 3 ทาง ใช้กับงานที่ต้องต่อกับอุปกรณ์ลมในฝั่งที่เป็นเกลียว อีกฝั่งเสียบสายลมแยกออกได้ 2 ข้าง เพื่อให้กระจายลมให้ใช้งานพร้อมกันได้ทั้ง 2 ตำแหน่ง เช่น ข้อต่อลม 3 ทาง รูปตัว T, ข้อต่อลม 3 ทาง รูปตัว Y และข้อต่อลมแบบตัวเรียงต่อ
- ข้อต่อลมแบบหลายทาง จะมีรูเสียบสายลมมากกว่า 3 ทางขึ้นไป ใช้กระจายสายลมไปหลายจุดอย่างทั่วถึง ออกแบบให้เหมาะสมกับการใช้งานในรูปแบบต่าง ๆ เช่น ฟิตติ้งลมรูปกากบาท และฟิตติ้งลมแบบตัวเรียงต่อ
2. ข้อต่อลม สำหรับเชื่อมต่อ “สายลม”
หัวต่อ จะเป็นหัวที่ใช้เสียบกับสายสม มีตั้งแต่ 2 ทางขึ้นไป ทำหน้าที่เชื่อมต่อกับสายลม ทำให้สายลมมีความยาวขึ้น เพื่อเพิ่มทิศทางลมให้กระจายไปได้หลายทางตามการใช้งาน ดังนี้

- ข้อต่อลมเสียบสายลม 2 ด้าน เช่น แบบต่อชน และ แบบต่อลดขนาด
- ข้อต่อลมเสียบสายลม 3 ด้าน มีทั้งแบบด้านที่เสียบสายลมเข้า-ออก เท่ากันทั้ง 3 ด้าน และแบบเสียบสายเข้า-ออก ไม่เท่ากัน เช่น ฟิตติ้งแบบเสียบสาย 3 ด้าน รูปตัว T, ฟิตติ้งแบบเสียบสาย 3 ด้าน รูปตัว Y
- ข้อต่อลมเสียบสายลมมากกว่า 3 ทางขึ้นไป โดยออกแบบมาให้เหมาะสมกับการใช้งานในรูปแบบต่าง ๆ เช่น ฟิตติ้งลมรูปกากบาท และ ฟิตติ้งลมแบบตัวเรียงต่อ
คำแนะนำเลือกซื้อข้อต่อลม-ฟิตติ้งลม
การเลือกซื้อข้อต่อลม-ฟิตติ้งลม เพื่อนำไปใช้งานอย่างมีประสิทธิภาพ ควรพิจารณาดังนี้

- เลือกข้อต่อลมให้เหมาะกับสภาพแวดล้อมที่นำไปใช้ เช่น ทนต่อความชื้น สารปนเปื้อน เป็นต้น
- ตรวจสอบระดับแรงดันก่อนเลือกใช้งานที่สามารถรองรับได้ โดยไม่ทำให้เกิดความเสียหาย การรั่วไหล หรือการแตกหัก (การวัดแรงดันในระบบนิวเมติกส์ จะใช้หน่วยเป็น PSI)
- เลือกใช้วัสดุข้อต่อลม-ฟิตติ้งลม ตรวจสอบขนาดของท่อลม ให้เหมาะกับประเภทของงานที่นำไปใช้ด้วย
- ตรวจสอบเกลียว และขนาดข้อต่อลมก่อนเลือกใช้ เพื่อการเชื่อมต่อที่เหมาะสมระหว่างส่วนประกอบต่าง ๆ ของอุปกรณ์
เพื่อให้การเลือกใช้งานข้อต่อลม ฟิตติ้งลมอย่างมีประสิทธิภาพ Kacha มีข้อต่อลมหลายขนาดหลากหลายรูปแบบ จัดจำหน่าย เพื่อเลือกใช้ได้ตามความเหมาะสมของงาน สามารถติดต่อสอบถามได้ทันที มีบริการจัดส่งรวดเร็ว และมีผู้เชี่ยวชาญยินดีให้คำปรึกษาแนะนำในการเลือกข้อต่อลมให้ตอบโจทย์ความต้องการ
เมื่อได้รู้จักกับข้อต่อลม หรือฟิตติ้งลม กันไปแล้ว สรุปสั้น ๆ เพื่อความเข้าใจ คือ เป็นอุปกรณ์ที่ใช้เสียบสายลม ซึ่งนิยมใช้กันมากในงานระบบนิวเมติกส์ หรือระบบลม ช่วยป้องกันการรั่วไหลของลม เพื่อให้ควบคุมความดัน และทิศทางการไหลของลมได้อย่างมีประสิทธิภาพและปลอดภัยนั่นเอง บทความหน้าจะมีอะไรดี ๆ มาฝากกันอีก อย่าลืมติดตามกันด้วยน้าา
เพื่อไม่ให้พลาดข่าวสารสำคัญ และโปรโมชั่นพิเศษมากมาย สามารถติดตามเราผ่านช่องทางต่างๆได้หลากหลายช่องทางตามด้านล่างนี้เลย
บทความที่เกี่ยวข้อง
พลาสติก PE คืออะไร? รู้จักประเภท คุณสมบัติ และการใช้งานที่ควรรู้
25 กรกฎาคม 2025
พลาสติก PP คืออะไร? รวมคุณสมบัติและการใช้งาน
14 กรกฎาคม 2025
มือใหม่ต้องรู้! หัวไขควงแบบต่างๆ มีอะไรบ้าง ใช้ต่างกันยังไง
30 มิถุนายน 2025
ไขข้อสงสัย! น็อตคืออะไร น็อตมีกี่ประเภท
30 มิถุนายน 2025
10 อุปกรณ์ป้องกันน้ำท่วม ที่ควรมีไว้ติดบ้านก่อนน้ำจะมา
9 มิถุนายน 2025
แม่แรงไฮดรอลิค คืออะไร มีแบบไหนบ้าง?
9 มิถุนายน 2025
บทความที่น่าสนใจ
พลาสติก PE คืออะไร? รู้จักประเภท คุณสมบัติ และการใช้งานที่ควรรู้
25 กรกฎาคม 2025
พลาสติก PP คืออะไร? รวมคุณสมบัติและการใช้งาน
14 กรกฎาคม 2025
มือใหม่ต้องรู้! หัวไขควงแบบต่างๆ มีอะไรบ้าง ใช้ต่างกันยังไง
30 มิถุนายน 2025
ไขข้อสงสัย! น็อตคืออะไร น็อตมีกี่ประเภท
30 มิถุนายน 2025
10 อุปกรณ์ป้องกันน้ำท่วม ที่ควรมีไว้ติดบ้านก่อนน้ำจะมา
9 มิถุนายน 2025
แม่แรงไฮดรอลิค คืออะไร มีแบบไหนบ้าง?
9 มิถุนายน 2025